[Giải VVĐT 2018] Bước ngoặt

BƯỚC NGOẶT 

(Mã số: 18-056)

Vị linh mục già bưng bát cháo nóng, bước vào phòng, đặt trên chiếc bàn nhỏ cạnh giường, lắc đầu nhìn Hải Minh. 

- Đã bệnh mấy nay rồi, vậy mà còn hút thuốc! 

Hải Minh trầm ngâm, vùi điếu thuốc cháy dở vào gạt tàn. Bưng bát cháo nóng trên tay, giọng anh khàn khàn: 

- Con cám ơn ông. Con làm phiền ông nhiều quá! 

Anh nuốt từng muỗng cháo mà lòng đắng ngắt. Lâu lắm rồi, anh mới có cảm giác được quan tâm, chăm chút như vậy. Anh ăn chậm rãi như muốn cố giữ một chút cảm giác hạnh phúc của hiện tại. Anh muốn nói gì đó với vị linh mục già, nhưng không thành lời. Căn phòng như chật hẹp lại, lặng thinh, chỉ nghe nhịp đập của hai con tim đồng điệu: một già, một trẻ. 

Mấy hôm nay, thầy Minh bị bệnh. Anh nằm vật ra giường, mắt trân trân nhìn vào khoảng không vô định, thi thoảng những giọt nước rỉ ra từ khóe mắt. Những tưởng niềm vui vỡ òa, khi anh có tên trong danh sách ứng viên linh mục. Anh vui mừng mơ ngày được tiến lên hàng tư tế đời đời. Nhưng rồi, anh trượt vào phút chót. Anh sốc! Một bầu trời đen như ập xuống trên anh. Anh không thể tin được đó là sự thật, một sự thật phũ phàng mà anh không bao giờ tin có ở vùng truyền giáo này. Anh đốt thời gian vào những điếu thuốc. Anh không biết đã hút bao nhiêu điếu thuốc trong ngày. Một cảm giác hụt hẫng đè lên anh. 

- Thực sự, con không tài nào hiểu nổi chuyện gì xảy ra với con nữa… 

- Nếu nói ra được mà nhẹ lòng¸ con cứ nói! 

Như được mở lòng, Hải Minh giãi bày hết tâm tư với vị linh mục già mà anh vẫn gọi thân mật bằng “Ông” như đám trẻ giáo phận này vẫn gọi. Ngài im lặng, lắng nghe, chốc chốc lại thở dài như điều ấy xảy ra với ngài, ngay lúc này vậy. Ngài hiểu tâm trạng của anh, bởi chính ngài cũng đã trải qua cái giai đoạn khó khăn ấy, để trở thành một linh mục của Chúa. Điều mà Hải Minh cần đó là một sự an ủi, một khoảng lặng để anh có thể bình tâm lại. Bởi vậy, mấy ngày nay, ngài để ý đến Minh và lắng nghe anh nhiều hơn. 

- Nói ra được vậy là tốt, sẽ nhẹ lòng hơn con ạ! Con cần lấy lại sức khỏe để chuẩn bị cho hành trình mới, nhiệm vụ mới. Cố gắng lên, con trai!... Ông về phòng đây, cũng đã quá giờ trưa rồi. Không hút thuốc nữa nhé! Sẽ không có lợi cho sức khỏe đâu. 

- Dạ… Con cám ơn ông! 

Vị linh mục già trở về khu nhà hưu dưỡng, trả lại sự im ắng cho căn phòng. Thầy sáu vùi mình trên giường, với những cuốn sách, dán mắt vào những con chữ để quên đi cơn sốt hành hạ bản thân mấy nay. Ngoài kia, trong những vòm me xanh rợp mát sân chủng viện, những chú chim tránh nắng cất tiếng hót líu lo, nhẹ nhàng, trong vắt. 

*** 

Nắng tràn ngập khoảng sân sau chủng viện. Vòm trời cao xanh vời vợi. Một làn gió nhẹ lướt qua, e ấp rồi òa vào căn phòng của thầy sáu Minh. Anh nhấc mình ra khỏi giường. Suốt cả tuần nay bệnh, anh chẳng ra khỏi căn phòng nửa bước, điều trái ngược với bản tính thích hoạt động của anh. Hải Minh đến bên cửa sổ, hít một hơi thật dài, thật sâu như đón lấy chút không khí trong lành ngoài bức tường gỗ. Phía sân bóng chuyền, mấy chú đệ tử đang hào hứng với những pha bóng gay cấn. Tiếng các cô nhà bếp văng vẳng chuyện trò: 

- Này Hương, tao thấy tội cho ông thầy Minh… Ai đời rớt phút chót, mày! 

- Dạ, tội thật đó cô Ba! 

- Âu cũng là ý Chúa hết. Nhưng tạm thời thôi, thêm chút thời gian nữa thôi mà. 

- Ơ, cái con Vân này! Chút là chút sao mày? Ít gì cũng vài tháng, dài cũng một năm. Chút là chút sao được. Mười mấy năm trời học, tu, chờ đợi, mong lắm ngày được thụ phong linh mục, cuối cùng trượt mất, phải đợi nữa. Tội nhất là người nhà của thầy ấy. 

- Dạ… Ây da, miếng ăn tới miệng rồi mà còn mất! 

- Mày ví von gì mà thô thiển thế Hương! 

- Hihi, con quen rồi cô Ba. Mà sao ổng rớt vậy cô Ba biết hông? 

- Tao cũng chẳng để ý chi, nghe rớt, tao kêu rớt vậy thôi. Hơi đâu để ý chuyện người ta, mày! 

- Em nghe hình như do cha xứ làm khó thầy. 

- Vậy hả mày, Vân? 

- Dạ, cô Ba… Con chỉ biết vậy. Uhm, chứ bản thân thầy không có gì đáng chê trách hết, các cha khen thầy ấy dữ trời luôn mà. 

- Kì quá hén mày! Làm vậy, tội nghiệp anh em. Cái giáo phận này đã thiếu linh mục, vậy mà… 

- Biết đâu được cô Ba! Chuyện của người ta. Các đấng có lý do của các đấng, mà chắc giáo dân ở đó quý ông thầy ra mặt, rồi sinh ra cơ sự. Tâm lý ai chẳng vậy cô ba. Ai cũng thích khen mình hơn là khen người dưới quyền mình trước mặt mình. 

- Ừa! Chỉ là tao thấy tội cho Hải Minh… Mà thôi, đừng bàn tán nữa, không hay. Chúa có cách của Chúa, biết đâu như vậy sẽ tốt hơn cho thầy ấy. 

Hải Minh đứng trên lầu, nghe hết mọi sự, nỗi buồn lại xâm chiếm tâm hồn anh. Anh muốn quên đi mọi sự, dù thế nào, chuyện cũng là quá khứ, hơn nữa cũng chỉ là tạm thời. Nhưng sao anh cố quên thì nó lại xuất hiện, bủa vây lấy anh. Anh phải đấu tranh với những suy nghĩ cực đoan và trạng thái ủ dột của mình. Dẫu vậy đôi lúc anh vẫn tự thắc mắc tại sao người ta lại đối xử với anh như thế. Bao nhiêu câu hỏi “tại sao” cứ bấu víu lấy Hải Minh. 

Anh rời cửa sổ. Anh rút điếu thuốc, định đốt, nhưng chợt nhớ lời cha già, nên thôi. Anh ngồi trên giường, anh vơ lấy cuốn sách đang đọc dở, tấm ảnh rơi ra, một tấm ảnh lòng Chúa Thương Xót. Anh thấy đôi mắt của Chúa hiền hậu nhưng đầy lửa hăng say. Chúa đang muốn mời gọi anh thực hiện một cú lội ngược dòng chăng? Anh chẳng biết! Anh nhắm mắt, cầu nguyện: “Chúa ơi! Chuyện gì đang xảy ra với con thế này? Con đã cố gắng quên, cố gắng vui vẻ. Nhưng con yếu đuối lắm Chúa ơi. Xin Người nâng đỡ con! Con tạ ơn Chúa, vì tất cả là hồng ân”. 

Có tiếng gõ cửa. Vị linh mục già nhẹ nhàng bước vào, nhoẻn một nụ cười móm mém tươi vui: 

- Đỡ chút nào chưa thầy? 

- Dạ, con cũng đỡ nhiều lắm rồi Ông. Nhưng con vẫn chưa lấy lại được tinh thần, ít nhất là lúc này. 

- Thầy còn điều gì bế tắc, cứ nói! 

Vị linh mục già im lặng chờ đợi nhưng Hải Minh cũng chẳng thể mở lời, bởi chính anh cũng không biết phải nói gì vì tất cả những gì cần nói anh đã nói hết. Anh nhìn vị mục tử như van lơn. Anh cần một lời khuyên từ ngài. Một sự im lặng đến nghẹt thở bao trùm khắp cả không gian vốn dĩ đã im ắng. 

Người linh mục già thở dài rồi mở lời như muốn phá vỡ cái bầu khí ngột ngạt này. Ông muốn im lặng, tính ngài không muốn nói nhiều nhưng thấy thầy phó tế tha thiết, nên ngài kể cho thầy nghe, chuyện của mình. 

- Nếu đời linh mục của ông suôn sẻ, có lẽ ông không có mặt ở đây với con, giờ này… 

- Thực sự Ông không phải là người của giáo phận này sao? 

- Đúng vậy! Nhưng mấy chục năm sống, làm việc mục vụ ở nơi đây, ông là người của gia đình giáo phận này rồi con à! 

Hải Minh chăm chú lắng nghe câu chuyện của vị mục tử cao tuổi. Thực sự thầy không thể tưởng tượng được rằng, đời linh mục của ngài lại thăng trầm đến vậy. Thầy đâu biết, hồi còn trẻ, ngài là một chủng sinh của một giáo phận trong Nam. Ngài giỏi giang, đạo đức, thẳng thắn và khiêm tốn trong lời nói, việc làm. Và chính lòng ích kỉ, đố kị, ghen ghét của con người đã vùi dập ước mơ và hoài bão của ngài. Ngài bị dừng ơn gọi khi nhiệt huyết còn sung mãn, còn hăng say. Ngài đã từng tuyệt vọng, đã đau khổ, và rồi… Chúa chỉ cho ngài lên mảnh đất truyền giáo này. So với ông, anh thấy chuyện của anh, nhỏ như cái móng tay, không đáng là gì. 

- Có lẽ lúc đó, ông cũng như con bây giờ? 

- Ngày đó, ta gần như suy sụp tinh thần. Lắm lúc ta còn oán trách Chúa. Nhưng giờ nghĩ lại thấy Chúa thương ta vô cùng. Chúa viết chữ thẳng trên đường cong. Chúa sẽ dắt con đi trên con đường mà Ngài định liệu. Con đường ấy sẽ tốt nhất cho con. Hãy tin là như vậy! Tất cả những gì cần nói, ông đã nói hết với con rồi, Minh à. Bây giờ mọi việc thuộc về con. Hãy can đảm lên, con trai! 

- Dạ! Con cám ơn ông nhiều. 

- Ta có việc phải đi rồi. Hi vọng ta sẽ không thấy bộ dạng này của con nữa. 

- Dạ, con cám ơn ông. 

*** 

Sau đợt tĩnh tâm linh mục toàn giáo phận. Đức Cha gọi thầy Minh vào phòng. Ngài vẫn vậy, điềm đạm và ít nói. Có lẽ vì thế mà người ta cho rằng ngài lạnh lùng, khó gần, dù ngài rất hiền, giản dị và khiêm nhường. 

- Cha nghe con bệnh, bây giờ đã đỡ chưa? 

- Dạ thưa Đức cha, con khỏe rồi! Đức cha gọi con có việc gì ạ? 

- Con khỏe rồi thì tốt. Cha hy vọng con sẽ sớm lấy lại được tinh thần. Uhm, đây là bài sai của con. Chúc con mọi sự bình an. 

Thầy Minh trở về phòng, cảm giác lo sợ bất giác bao trùm lấy anh. Hải Minh nhắm nghiền mắt, cầu nguyện: “Chúa hiểu thấu tâm can con, Chúa biết con đang sợ hãi. Xin cất nỗi sợ ấy trong con để con can đảm đón nhận và mãi trung thành với Người”. 

Hải Minh lao vào sứ vụ mới, hăng say, nhiệt thành như anh đã từng nhiệt thành, hăng say. Anh hòa mình vào đời sống của giáo dân, những người cơ cực bần hàn. Anh ở cùng họ, dạy giáo lý cho họ, nâng đỡ họ về đời sống tâm linh. Anh giúp cha xứ trong việc xây dựng họ đạo. Anh cầu nguyện và làm việc không ngừng nghỉ. Có người bảo, anh làm để quên đi quá khứ. Nhưng có lẽ người ta không biết, hơn hết, anh làm tất cả vì tình yêu thương tha nhân. Anh yêu con người ở vùng truyền giáo này. Anh thương cho số phận nghèo khổ cơ cực của họ. Với anh, giờ đây, chẳng có tình yêu nào lớn hơn tình yêu của Đức Giêsu Kitô dành cho loài người, trong đó có anh. 

Sáu tháng trôi qua thật nhanh. Giáo phận có thêm những tiến chức, lần này Hải Minh có tên trong danh sách ứng viên linh mục. Lần này mọi việc đều suôn sẻ. Nhưng dường như thầy Minh có chút gì đó lưỡng lự. Mấy ngày nay, thầy đăm chiêu suy nghĩ nhiều, đôi khi thức thâu đêm. 

- Alo! Chúc mừng anh nghe. Ơn Chúa! 

- Cám ơn Phúc nghe. Anh đang lưỡng lự chú à, vì thấy mình chưa xứng đáng. 

- Uhm! Còn không xứng đáng gì nữa. Em thấy anh chu toàn bổn phận rất tốt. Tụi em chạy theo anh không kịp ấy. 

- Chú cứ nói vậy! Anh… Nhưng…. 

- Nhưng gì nữa hả anh? Chẳng phải anh đợi ngày này lâu rồi hả? Anh cũng phải thương ba má anh, gia đình anh nữa chứ! Họ cũng đã đợi lâu lắm rồi. Hay là anh tính về cưới cô Na con ông Tư biện xứ Chánh Tòa đó… Hihi… 

- Bậy nà, chú lại chọc anh đấy à! Bé Na lấy chồng rồi, hôm tháng ba đó. Uhm! Mục vụ ở nơi này một thời gian, anh nhận ra đi tu không chỉ để làm linh mục mà vì mục đích khác cao đẹp hơn. Giờ anh vẫn thấy mình chưa sẵn sàng cho sứ vụ cao cả ấy. 

- Em không thể hiểu nổi anh luôn! 

- Anh còn không hiểu anh nữa là chú! Thôi đến giờ cầu nguyện rồi, anh cúp máy đây. Hẹn gặp anh em sau nghe! 

Suốt tuần qua, ngày nào cũng vậy, cứ mọi người về hết, thầy Minh lại vào nhà nguyện, để hồi tâm, để nói chuyện với Đấng Tình Yêu và xin Ngài chấp nhận ý nguyện của mình. Nhà nguyện ban đêm thật tĩnh lặng, chỉ mình anh và Chúa trên thập giá. Một lần nữa, anh đấu tranh với chính mình: Giúp xứ thêm hay đón nhận thiên chức linh mục? Làm linh mục, chắc hẳn điều đó làm nhiều người vui nhất là mẹ anh, bà mong mỏi ngày này lâu lắm rồi. Anh không nỡ…
Nhưng giúp xứ thêm, anh sẽ học được nhiều điều và thực sự trường thành hơn trong ơn gọi, cách riêng là đức tin, đức mến. Anh cảm thấy mình bất xứng, chưa thực sự trưởng thành để đón nhận thiên chức linh mục. Anh quỳ gối trước Thánh Thể Chúa. Anh cầu nguyện thật lâu. Bước ra khỏi nhà nguyện, anh thấy tâm hồn bình an, thứ bình an không ai cho anh được ngoại trừ Thiên Chúa. 

*** 

Vòm me xanh tỏa bóng mát rười rượi sân Tòa Giám mục. Thầy Minh bước chậm rãi lên bậc tam cấp. Thầy gõ cửa. Có tiếng mở cửa, thầy cúi đầu lễ phép. 

- Con chào Đức cha! 

- À, Minh đó à! Có việc gì không? À, mà thầy chuẩn bị đến đâu rồi? 

- Dạ, con…con… 

- Có việc gì, thầy cứ trình bày, đừng ngại. 

- Dạ, xin Đức cha… hoãn thiên chức linh mục cho con thêm một thời gian nữa. 

- Vì sao? 

- Con cảm thấy con chưa xứng đáng để nhận lãnh sứ vụ cao cả này. Thực sự con muốn giúp thêm một thời gian nữa, để học hỏi, trau dồi kinh nghiệm. Con thấy mình còn quá non yếu trong mục vụ, hơn nữa, con nghĩ đi tu đâu chỉ để làm linh mục. Xin Đức cha chấp nhận lời thỉnh cầu của con. 

- Thầy đã cầu nguyện chưa? Và chắc chắn không hối tiếc chứ? 

- Thưa Đức cha, con đã cầu nguyện thật nhiều và không hối tiếc. 

- Thiết nghĩ, chẳng có ai xứng đáng trước mặt Thiên Chúa cả con à! Thiên Chúa yêu thương ai thì Ngài chọn người đó, nâng người đó lên từ tro bụi thôi. Con có quyền tự do chọn lựa. Ý con đã quyết như vậy, và đã cầu nguyện nhiều. Xin Thiên Chúa chúc lành cho ý định của con. Cha chấp thuận! 

- Con cám ơn Đức cha! 

- Nhưng lần tới, thầy không được từ chối nữa đâu nhé! Giáo phận này, còn cần lắm những mục tử chăn chiên đấy. 

- Dạ… Vâng ạ! 

Từ phòng Đức cha đi ra, Hải Minh thấy cuộc đời sao đẹp quá đỗi. Anh chạy như bay vào nhà nguyện của Tòa Giám mục, đến nơi đặt hài cốt các linh mục khai sáng giáo phận này, anh thì thầm như bao lần anh cầu nguyện nơi đây: “Đức cha duyệt cho con rồi, ơn Chúa, cố à!”. Anh cũng cầu nguyện với Thiên Chúa. Ngài đã nhận lời anh. Anh lại có thêm thời gian để có thể tiếp tục sống hết mình, lao vào những công việc không tên thường nhật giữa giáo dân, giữa những con người quanh năm bán lưng cho trời, bán mặt cho đất mà vẫn ăn không no, mặc không ấm, để yêu thương họ nhiều hơn. Bởi anh tìm thấy Đức Giêsu nơi chính những con người bình dân ấy, và học được nhiều hơn từ họ để chuẩn bị tốt hơn cho thiên chức linh mục sau này. 

*** 

Sáu tháng nữa trôi qua thật nhanh. Giáo phận lại có thêm tiến chức. Hải Minh không thể từ chối thêm lần nữa. Lần này anh chính thức mặc áo tư tế đời đời. Nắng ngập tràn khoảng sân rộng trước nhà thờ Chính tòa. Hàng ngàn người đến dự thánh lễ truyền chức linh mục. Giữa những tân linh mục trẻ, người ta thấy một linh mục mới, đứng tuổi với gương mặt hiền lành, thánh thiện đang ôm mẹ mình, thì thầm vào tai bà những lời cám ơn ăm ắp yêu thương.