Nhìn nhận về đức tin và tín ngưỡng của 6 nhà khoa học hiện đại nổi tiếng

1. Tiến sĩ Eben Alexander, nhà khoa học thần kinh tại Đại học Harvard

Tiến sĩ Eben Alexander tin rằng nhân loại sẽ chỉ có thể đột phá trong sự hiểu biết của mình chỉ khi các giáo điều trong tôn giáo lẫn khoa học không còn kìm hãm chúng ta. Những giáo điều này đã hạn chế khả năng nhận thức thực tại vật lý của lĩnh vực tâm linh, ông giải thích trên trang web của mình.

Tiến sĩ Alexander đã là một nhà phẫu thuật thần kinh trong hơn 25 năm. Ông từng làm việc tại Trường Y Đại học Harvard ở Boston. Ông từng cho rằng các trải nghiệm cận tử chỉ là các điều huyễn hoặc được sản sinh bởi não bộ dưới ảnh hưởng của sự cưỡng chế. Ông từng là một người hoài nghi.

Sau trải nghiệm của chính bản thân mình với thế giới sau khi chết trong trạng thái hôn mê, ông đã không còn có thể phủ nhận sự tồn tại của cuộc sống sau khi chết, như ông đã nói trong quyển sách “Bằng chứng của Thiên đường” của ông, một tác phẩm bán chạy nhất được xuất bản năm 2012, theo bình chọn của thời báo New York Times. Sự hồi phục của ông từ một trải nghiệm cận tử dường như là một phép màu trong y học, và Tiến sĩ Alexander tin rằng đây chắc chắn là một điều kỳ diệu. 

Quyển sách “Bằng chứng của Thiên đường” và tiến sĩ Alexander

Phần miêu tả trong quyển sách viết: “Câu chuyện này vô cùng kỳ diệu bất kể nó xảy đến với ai. Chính vì nó đã xảy đến với Tiến sĩ Alexander nên nó thật sự mang tính cách mạng. Không một nhà khoa học hay người nào có đức tin lại có thể phớt lờ nó”.

2. Cullen Buie, Giáo sư kỹ thuật ở Học viện Công nghệ Massachusetts

Giáo sư Cullen Buie

Trong một buổi thuyết trình tại Diễn đàn Veritas ở Đại học Tufts năm ngoái, Giáo sư MIT Cullen Buie đã nói rằng khoa học và niềm tin không phải hai phạm trù đối kháng lẫn nhau.

Ông nói: “Một số người có thể nghĩ rằng niềm tin và lý lẽ cũng như dầu với nước [hay nước với lửa]. Không phải như vậy. Một trong những bộ óc vĩ đại nhất trong lịch sử đã vận dụng niềm tin để thúc đẩy các lĩnh vực khoa học. Nhiều nhà khoa học vĩ đại nhất trong lịch sử là những người có niềm tin sâu sắc, không phải chỉ về lĩnh vực khoa học của họ, mà còn tin vào Chúa”.

Ông cũng nói rằng các nhà khoa học thường phải có niềm tin vào các lý thuyết và vào chính bản thân họ, ngay cả khi phải đối mặt với rất nhiều sự hoài nghi và chỉ trích từ đồng nghiệp. Ông đã dẫn ra ví dụ về Thomas Edison, người đã bị bài xích như một nhà khoa học giả tưởng và một kẻ lừa đảo cho tới khi chứng minh được bóng đèn điện của ông thực sự có thể hoạt động. Ông đã dẫn ra rất nhiều các nhà khoa học nổi tiếng khác, bao gồm cha đẻ của lý thuyết Vụ Nổ Lớn (Big Bang) Georges Lemaitre, tất cả bọn họ đều bày tỏ sự tin tưởng vào một Đấng cao hơn, có trí tuệ lớn hơn.

“Nếu bạn đến MIT”, TS Buie nói, “Tôi có thể cho bạn thấy một loạt các giáo sư đang cầu nguyện cùng nhau, họ đều có đức tin”.

“Tất cả mọi người đều có đức tin, vậy câu hỏi đặt ra là ‘Đức tin của bạn ở đâu?’”

3. Tiến sĩ Francis Collins, Giám đốc Viện Sức khỏe Quốc gia Mỹ

Bác sĩ, Tiến sĩ Francis S. Collins, phát biểu trong sự kiện ‘Rock Stars of Science (tạm dịch: siêu sao nhạc rock trong khoa học)’ tại Thính đường Trung tâm Khách tham quan Capitol (Capitol Visitors Center Auditorium) tại thủ đô Washington, D.C., vào ngày 24/9/2009. (Ảnh: Paul Morigi/Getty Images for ResearchAmerica)

Tiến sĩ Francis Collins từng là một người vô thần, nhưng sau này đã trở thành một người hữu thần. Ông nguyên là giám đốc của Dự án Bản đồ Gen người (Human Genome Project) và hiện đang làm giám đốc của Viện Sức khỏe Quốc gia Mỹ. Ông từng có một bài viết trên CNN vào năm 2007 với tiêu đề, “Tại sao nhà khoa học này tin vào Chúa”:

“Tôi nhìn nhận ADN, phân tử chứa thông tin của tất cả vật sống, như ngôn ngữ của Chúa. Và tôi xem cơ thể thanh lịch và phức tạp của chúng ta cùng thế giới tự nhiên ngoài kia là phản chiếu sự an bài của Chúa.

“Trước đây tôi không có những quan điểm như vậy. Là một học sinh cao học ngành hóa lý vào những năm 1970, tôi đã từng là một người vô thần, khi không thể tìm thấy lý do để giả định cho sự tồn tại của bất kỳ chân lý nào nằm bên ngoài lĩnh vực toán học, vật lý và hóa học. Nhưng sau đó tôi vào trường y, và đối mặt với sự sống và cái chết của bệnh nhân bên giường bệnh. Khi được một bệnh nhân hỏi ‘Ông tin vào điều gì, bác sĩ?’, tôi đã bắt đầu đi tìm kiếm câu trả lời.

‘Tôi phải thừa nhận rằng cái khoa học mà tôi yêu quý sâu sắc đã trở nên bất lực khi cố gắng giải thích các câu hỏi như ‘Ý nghĩa của cuộc sống là gì?’ ‘Tại sao tôi lại ở đây?’ ‘Rốt cuộc thì tại sao toán học lại có hiệu quả?’ ‘Nếu vũ trụ có một khởi điểm, thì ai tạo ra nó?’ ‘Tại sao các hằng số vật lý trong vũ trụ lại hoàn chỉnh đến nỗi cho phép hình thành các dạng thức sống phức tạp?’ ‘Tại sao con người lại có ý thức đạo đức?’ ‘Điều gì xảy ra khi chúng ta chết?’”

Đọc bài viết của Collins ở đây.

4. Albert Einstein

Albert Einstein trong một buổi giảng dạy tại Viên, Áo vào năm 1921, khi đó ông được 42 tuổi. (Ảnh: Ferdinand Schmutzer)

“Tôi không phải là một người vô thần. Tôi không nghĩ tôi có thể tự gọi bản thân mình là một người phiếm thần [1]. Vấn đề có liên quan là quá rộng lớn đối với tâm trí hữu hạn của chúng ta.

“Chúng ta đang ở vị trí của một đứa trẻ nhỏ đi vào thư viện khổng lồ tràn ngập các cuốn sách bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau. Đứa trẻ biết rằng ai đó chắc hẳn đã viết nên các cuốn sách đó. Nhưng nó không biết làm cách nào. Nó không hiểu các thứ ngôn ngữ viết trong những cuốn sách đó."

“Đứa trẻ nghi ngờ rằng hình như có một cái trật tự bí ẩn trong cách sắp xếp các cuốn sách, nhưng không biết nó là cái gì. Đối với tôi, đây thậm chí có lẽ là cách nhìn nhận về Chúa của con người thông minh nhất. Chúng ta nhìn thấy một vũ trụ được sắp xếp một cách kinh ngạc và tuân theo các định luật nhất định nhưng chỉ lờ mờ hiểu được chúng”.

—Albert Einstein, trong “Thuyết tương đối đại cương và đặc biệt (Relativity: The Special and General Theory)”

“Hãy thử thâm nhập vào các bí ẩn của tự nhiên với nguồn lực hạn chế của chúng ta và chúng ta sẽ phát hiện ra rằng, đằng sau tất cả các sự móc nối mà chúng ta có thể nhận thức, thì có tồn tại thứ gì đó tinh vi, vô định hình, và không thể giải thích. Thái độ tôn trọng đối với cái thế lực hoàn toàn vượt ra khỏi khả năng giải thích của chúng ta – đây chính là tôn giáo của tôi. Xét trên phương diện này thì tôi là một người có tín ngưỡng.”

—Albert Einstein, được trích dẫn trong ‘Nhật ký của một người theo chủ nghĩa thế giới’ của tác giả H. G. Kessler

5. Max Planck, một trong những người đặt nền tảng cho Cơ học Lượng tử

Nhà vật lý học người Đức Max Planck vào khoảng năm 1930. (Ảnh: Wikipedia)

“Khoa học không thể giải đáp bí ẩn tối hậu của tự nhiên. Lý do là vì, trong các phân tích cuối cùng, tự bản thân chúng ta là một phần của tự nhiên và do đó cũng là một phần của bí ẩn mà chúng ta đang cố gắng giải quyết”.

—Max Planck, trong cuốn sách ‘Khoa học đang tiến về đâu?’, phiên dịch bởi James Murphy.

“Là một người đã dành cả cuộc đời cho ngành khoa học nhạy bén nhất – việc nghiên cứu vật chất, dựa trên các kết quả nghiên cứu về nguyên tử tôi có thể nói rằng: Không có vật chất nào như vậy”.

“Tất cả vật chất đều khởi nguồn và tồn tại nhờ có một lực khiến các phần tử của một hạt nguyên tử rung động, cũng như duy trì quỹ đạo các thành phần của ‘cái hệ mặt trời nhỏ bé nhất’ – nguyên tử này. Chúng ta phải giả định rằng đằng sau cái lực này có tồn tại một ý thức có linh tính và trí tuệ. Ý thức là ma trận của tất cả vật chất”.

—Max Planck, trong bài diễn thuyết có chủ đề “Bản chất của vật chất” vào năm 1944 ở Florence, Italy.

Max Planck được coi là một trong những người sáng lập thuyết cơ học lượng tử. Ông được trao giải Nobel vật lý vào năm 1918 vì “những cống hiến của ông trong việc thúc đẩy ngành vật lý với thuyết lượng tử năng lượng”, theo trang web của giải thưởng Nobel.

6. Ngài John Carew Eccles, nhà sinh lý học thần kinh đoạt giải Nobel

Ngài John C. Eccles (Wikimedia Commons)

“Tôi cho rằng bí ẩn của loài người đã bị hạ thấp rất nhiều do chủ nghĩa giản lược trong khoa học, khi sử dụng các luận điệu trong ‘chủ nghĩa duy vật hứa hẹn’ để giải thích cho hầu như tất cả khía cạnh của thế giới tâm linh dưới các mô thức hoạt động thần kinh. Niềm tin này phải được xếp vào phân loại mê tín. […] Chúng ta phải nhận ra rằng chúng ta là những sinh mệnh tâm linh có linh hồn tồn tại trong một thế giới tâm linh, đồng thời cũng là một sinh mệnh vật chất với cơ thể và não bộ tồn tại trong một thế giới vật chất.”

— Ngài John C. Eccles, trong cuốn sách ‘Sự tiến hóa của não bộ: Sự tạo thành của cái tôi’

Ngài John Carew Eccles, một nhà sinh lý học thần kinh, đã đoạt giải Nobel Sinh lý học hoặc Y học năm 1963 cùng Alan Lloyd Hodgkin và Andrew Fielding Huxley với công trình của ông trong lĩnh vực dẫn truyền xinap hóa học.

Vũ trụ chứa đầy những điều bí ẩn đang thách đố tri thức của nhân loại. Mục “Khoa học Huyền bí” của Thời báo Đại Kỷ Nguyên sưu tầm những câu chuyện về các hiện tượng kỳ lạ kích thích trí tưởng tượng và mở ra những khả năng chưa từng mơ tới. Chúng có thật hay không? Điều đó tùy bạn quyết định!

Chú thích của người dịch:

[1] phiếm Thần: Pantheism ( tiếng Hy lạp: pan = tất cả; theos = Thần (Thượng Đế), có nghĩa ” Thượng Đế là Tất cả” và “Tất cả là Thượng Đế”. Đó là quan niệm cho rằng mọi vật đều có Thượng Đế nội tại; hoặc quan niệm rằng vũ trụ, hay thiên nhiên, và Thượng Đế đều tương đồng. Các định nghĩa chi tiết hơn nhằm nhấn mạnh ý tưởng rằng qui luật tự nhiên, thế giới hiện hữu và tổng thể vũ trụ đều được thể hiện hay tạo thành theo nguyên tắc thần bí của Thượng Đế.

Tác giả: Tara MacIsaac, Đại Kỷ Nguyên Anh ngữ

Đọc bản gốc ở đây.

Quý Khải biên dịch